Διαφορές από τα απλά οργανικά λιπάσματα
Οι διαφορές των προϊόντων εκτροφής γεωσκωλήκων (συννημένα photos) από τα υπόλοιπα απλά οργανικά εδαφοβελτιωτικά προϊόντα (compost) που κυκλοφορούν στην αγορά, είναι πολλές και για να γίνουν κατανοητές θα πρέπει να γίνει κατανοητός ο τρόπος δράσης και η φυσιολογία των γεωσκωλήκων.
Οι γεωσκώληκες, χαρακτηρίζονται σαν πρωτόζωα και βρίσκονται πολύ χαμηλά στη βαθμίδα εξέλιξης των ειδών. Η μορφή τους έχει παραμείνει αναλλοίωτη εδώ και εκατομμύρια χρόνια, γεγονός που υπογραμμίζει την επιτυχία της προσαρμογής τους στο περιβάλλον διαβίωσής τους. Είναι γνωστά πολλά είδη γεωσκωλήκων (ορισμένα μόνο είναι κατάλληλα για εντατικές συνθήκες εκτροφής) γεγονός που υποδηλώνει την προσαρμοστικότητά τους σε διαφορετικές συνθήκες και τρόπους διαβίωσης.
Οι γεωσκώληκες έχουν χαρακτηριστεί με πολλούς τρόπους αλλά ο πιο πετυχημένος είναι αυτός που τους αναφέρει σαν “ΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ”. Ο γεωσκώληκας στην ουσία είναι μία εξελιγμένη μηχανή πέψης. Το 90 % του σώματός του καταλαμβάνεται από το πεπτικό του σύστημα, το οποίο βρίσκεται σε συνεχή λειτουργία ενώ ο γεωσκώληκας βρίσκεται σε συνεχή αναζήτηση τροφής.
Το πεπτικό σύστημα των γεωσκωλήκων διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από το πεπτικό σύστημα των ανώτερων οργανισμών. Οι σημαντικές διαφορές εστιάζονται σε 2 σημεία:
1o: Mπορεί να αποικοδομήσει οποιουδήποτε είδους οργανική ουσία φυτικής η ζωικής προέλευσης, φτάνει αυτή να είναι βιοαποικοδομήσιμη. Το αποτέλεσμα αυτού του φαινομένου είναι ότι τα εκκρίματα των γεωσκωλήκων είναι πλούσια σε “δομικά στοιχεία” τόσο ζωικής όσο και φυτικής προέλευσης.
2ο: Η λειτουργία του στομαχιού του δεν βασίζεται στην έκλυση γαστρικών υγρών, όπως στους ανώτερους οργανισμούς, αλλά στη δράση μικροοργανισμών με τους οποίους συμβιώνει. Εκμεταλλεύεται λοιπόν τη δράση αυτών των μικροοργανισμών καθώς και των ενζύμων που παράγουν αυτοί οι μικροοργανισμοί για να εκτελέσει τη λειτουργία της πέψης. Αυτό εξηγεί το γεγονός ότι τα εκκρίματα των γεωσκωλήκων είναι τόσο πλούσια σε μικροοργανισμούς και ένζυμα. Τα ένζυμα αυτά είναι οι αυξίνες, οι γιββερελλίνες και οι κυτοχινίνες και αποικοδομούν τα χουμικά οξέα τα οποία στη συνέχεια τρέφουν εντυπωσιακά τα φυτά.
Οι γεωσκώληκες, κινούνται κάτω από το έδαφος, και για να μειώσουν την τριβή του σώματός τους με τα σωματίδια του εδάφους, χρησιμοποιούν σαν λιπαντικό μέσο μία βλεννώδη ουσία που εκκρίνεται από την επιδερμίδα τους. Αυτή η ουσία είναι πλούσια σε συστατικά, κυρίως αμινοξέα, που υποβοηθούν την ανάπτυξη των φυτών. Είναι επόμενο ότι η στρωμνή τους και επομένως και τα προϊόντα της «ΒΙΟΟΡΑΜΑ» είναι πλούσια σε αυτά τα υλικά, απολύτως φυσικής προέλευσης.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό που κάνει τα προϊόντα της εκτροφής γεωσκωλήκων να διαφέρουν είναι το γεγονός ότι όλη η στρωμνή τους και επομένως και το τελικό προϊόν, περνά από το πεπτικό σύστημα των γεωσκωλήκων. Έτσι όλες οι βιοσυσσωρεύσιμες τοξικές ουσίες κατακρατούνται από το σώμα των γαιοσκωλήκων με αποτέλεσμα, μετά την απομάκρυνσή τους, το υλικό της στρωμνής εκτροφής τους και επομένως το τελικό προϊόν, να είναι πλήρως απαλλαγμένο από κάθε βλαβερή ουσία. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να το εξασφαλίσει μόνο αυτός ο τρόπος παραγωγής και καμία άλλη μέθοδος κομποστοποίησης ή χουμοποίησης. Το Compost Γεωσκώληκα σε αντίθεση με τη «φρέσκια» κοπριά δεν έχει παθογόνους μικροοργανισμούς και δεν απελευθερώνει άζωτο με μορφή νιτρικών ιόντων στους υγρούς αποδέκτες και αμμωνιακά ιόντα στην ατμόσφαιρα, ενώ σε αντίθεση με την «σβησμένη» κοπριά έχει μεγαλύτερη αγρονομική αξία και περισσότερα θρεπτικά (Ν,P,K) λόγω της προσθήκης κατά τη γεωσκωληκοκομποστοποίηση και άλλου είδους συστατικών φυτικής βιομάζας, όπως βαμβάκι, καλαμπόκι, μανιτάρια, σταφύλια κ.λπ.
Η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει επίσης την κατακράτηση σε μεγάλα ποσοστά συγκεντρώσεων τοξικών οργανικών ενώσεων (PCBs εκτός καρβαμιδικών) και βαρέων μετάλλων στο πεπτικό σύστημα των γεωσκωλήκων. Συνεπώς οι γεωσκώληκες μπορούν να χρησιμεύσουν στην εξυγίανση των εδαφών από τα φυτοφάρμακα, αλλά και σε τεχνολογίες ελάττωσης βαρέων μετάλλων σε αστικές λυματολάσπες, έτσι ώστε αυτές να μπορούν να διατίθενται στα εδάφη σε μεγαλύτερες ποσότητες.
Παράδειγμα υπολογισμού Λίπανσης με Compost “ΒΙΟΟΡΑΜΑ”
Έστω 6 μονάδες/στρέμμα οι απαιτήσεις μιας καλλιέργειας σε Άζωτο (Ν) που είναι και ο περιοριστικός παράγων της όλης λίπανσης μιας Βιολογικής Καλλιέργειας που λιπαίνεται με Compost. Το άμεσα διαθέσιμο Ν του Compost είναι χαμηλής συγκέντρωσης σε αντίθεση με τη μεγάλη συγκέντρωση Οργανικής Ουσίας (C5H7NO2) που περιέχει όμως Ν βραδείας αποδέσμευσης με ρυθμό αποδέσμευσης ~10%/έτος. Περιγράφεται στη συνέχεια το ισοζύγιο Ν στο έδαφος σε σχέση με τις ποσότητες λίπανσης με Compost. Με δεδομένο ότι το Compost παρέχει 2% Ν άμεσα και 38% Οργανική Ουσία τουλάχιστον, από τον απλουστευμένο τύπο της Οργανικής Ουσίας C5H7NO2 παρέχονται επίσης και 4,7kg N βραδείας αποδέσμευσης /100kg Compost.
1ο έτος: Με 300kg/στρ.Compost προσφέρω 6Ν άμεσα και (4,73 x 3) = 14,1Ν βραδείας αποδέσμευσης.
2ο έτος: Με 250kg/στρ. Compost προσφέρω 5Ν + 1,41Ν ( από 1ο έτος) = 6,41Ν άμεσα
και (4,7 x 2,5) = 11,75 +12,7 (περίσσευμα από 1ο έτος) = 24,45Ν βραδείας αποδέσμευσης.
3ο έτος: Με 200kg/στρ. Compost προσφέρω 4Ν + 2,44Ν (από 1ο, 2ο έτος) = 6,44 άμεσα
και (4,7 x 2) = 9,4Ν + 22Ν (περίσσευμα από 1ο,2ο έτος) = 31,4Ν βραδείας αποδέσμευσης.
4ο έτος: Με 150kg/στρ. Compost προσφέρω 3Ν + 3,14Ν (από 1ο, 2ο, 3ο έτος) = 6,14 άμεσα
και (4,7 x 1,5) = 7,05Ν + 28,26Ν (περίσσευμα από 1ο,2ο,3ο έτος) = 35,31Ν βραδείας αποδέσμευσης.
5ο έτος: Με 130kg/στρ. Compost προσφέρω 2,6Ν +3,53Ν (από 1ο, 2ο, 3ο, 4ο έτος) = 6,13Ν άμεσα
και (4,7 x 1,3) = 6,11+ 31,78Ν (περίσσευμα από 1ο,2ο,3ο, 4o έτος) = 37,89Ν βραδείας αποδέσμευσης.
6ο έτος: Με 110kg/στρ.Compost προσφέρω 2,2Ν + 3,79Ν (από 1ο, 2ο, 3ο, 4ο, 5ο έτος) = 6Ν άμεσα
και (4,7 x 1,1) = 5,17Ν + 34,1Ν (περίσσευμα από 1ο,2ο,3ο, 4o, 5o έτος) = 39,27Ν βραδείας αποδέσμευσης, και ούτω καθεξής.
Φαίνεται ότι από το 1ο έτος η ποσότητα Λίπανσης μειώνεται προοδευτικά και από το 6ο έτος και εντεύθεν σταθεροποιείται MONO στα 110kg/στρ.Compost Γεωσκώληκα για προσθήκη 6Ν μονάδων στην καλλιέργεια. Το έδαφος με το Compost έχοντας συσσωρεύσει ενεργούς μικροοργανισμούς και βραδείας αποδέσμευσης Άζωτο μέσω της Οργανικής Ουσίας διαθέτει τις απαραίτητες ποσότητες N σταδιακά στην καλλιέργεια. Μετά τα 5 έτη είναι λοιπόν προφανής η οικονομία στο κόστος λίπανσης, πέραν την αναμφισβήτητης ποιότητας της Οργανικής Λίπανσης με το Compost του Γεωσκώληκα και της προστασίας του οικοσυστήματος και του περιβάλλοντος γενικότερα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα θεωρητικά μοντέλα πρέπει να επιβεβαιώνονται με τις απαραίτητες αναλύσεις σύστασης εδάφους.
* Το παραπάνω θεωρητικό μοντέλο επιβεβαιώθηκε πειραματικά με τις απαραίτητες αναλύσεις σύστασης εδάφους στο Πρότυπο Βιολογικό Θερμοκήπιο "ΚΤΗΜΑ ΜΗΛΙΟΣ" Δράμας, όπου μετά εφαρμογή 5 ετών του compost γεωσκώληκα της "ΒΙΟΟΡΑΜΑ" οι αναλύσεις επιβεβαιώνουν, ότι δεν υπάρχουν ανάγκες βασικής λίπανσης, επειδή αυτές έχουν καλυφθεί από την 5-ετή χρήση του βραδέως αποικοδομούμενου compost γεωσκώληκα της "ΒΙΟΟΡΑΜΑ" όπως περιγράφηκε και στο Παράδειγμα (βλέπε σχετικές photos).
